سه درخواست مهم حضرت سلیمان از خداوند

بسم الله الرحمن الرحیم

فَتَبَسَّمَ ضَاحِکاً مِّن قَوْلِهَا وَ قَالَ رَبّ‏ أَوْزِعْنىِ أَنْ أَشْکُرَ نِعْمَتَکَ الَّتىِ أَنْعَمْتَ عَلىَّ وَ عَلىَ‏ وَالِدَىَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صَلِحًا تَرْضَاهُ وَ أَدْخِلْنىِ بِرَحْمَتِکَ فىِ عِبَادِکَ الصَّلِحِینَ(نمل/19)

ترجمه آیه: [حضرت سلیمان‏] از گفتار مورچه دهان به خنده گشود و گفت: «پروردگارا، بر من الهام کن تا نعمتى را که به من و پدر و مادرم ارزانى داشته‏اى سپاس بگزارم، و به کار شایسته‏اى که آن را مى ‏پسندى بپردازم، و مرا به رحمت خویش در میان بندگان شایسته‏ات داخل کن.»

1.       تبسم، کمترین حد خنده و ضحک خنده معمولى است و اگر در جمله مورد بحث هر دو کلمه را به کار برده، استعمالى است مجازى، که مى ‏فهماند تبسم آن جناب نزدیک به خنده بوده است. کلمه" اوزعنى" از ریشه ایزاع به معناى الهام می باشد و معنی کاملتری از توفیق دارد.

2.     حضرت سلیمان در این آیه سه چیز از خداوند درخواست می کند: الف- الهام و توفیق شکر نعمتی که خداوند به او و والدین او ارزانی داشته است؛ ب- الهام و توفیق انجام اعمال صالحی که موجب رضایت خداوند باشد؛ ج- مرحمت و لطف همراهی با انسان های صالحی چون نوح، ابراهیم و اسماعیل در دنیا و آخرت.   

3.     از این آیه فهمیده می شود که نعمتی که والدین دارند فرزندان نیز بطور مستقیم و یا غیر مستقیم از آن بهره مند هستند و شایسته آن است که نسبت به آن نعمت ها نیز شاکر باشد.

4.     هرچند شکر نعمت برای همه سخت است و خداوند بندگان خود را آنچنان غرق در نعمت ساخته که قادر به شمردن نعمت ها نیستند ولی برای حاکمان این کار سخت تر است. چون یکی از راه های شکر نعمت ادای حق آن نعمت است و ادای حقوق مردمی که حاکمان بر آنها مسلط هستند بسیار سخت است.

5.     وقتی حضرت سلیمان که سلطنت او بر تمام عالم گسترده بود و حتی بر بعضی از عوامل طبیعی نیز به اذن خداوند مسلط شده بود، از خداوند انجام عمل صالح طلب می کند پس از دعای آن حضرت روشن مى‏شود که اولا هدف نهایى بدست آوردن قدرت، انجام عمل صالح، یعنی عملى شایسته و ارزشمند است، و بقیه هر چه هست مقدمه‏ اى براى آن محسوب مى ‏شود و عمل صالح نیز مقدمه‏ اى است براى جلب خشنودى و رضاى خدا که هدف نهایى همین است.‏

6.     دعا، مثل یک وسیله یدکی مخصوص هنگام اضطرار و نیاز نیست که کم اهمیت بدانیم، بلکه انبیا در اوج عظمت و قدرت دعا مى ‏کردند. دعای هر شخصی هدف زندگی، حکومت، شغل و هر اقدامی را که انجام می دهد نشان می دهد و دعای انبیا و ائمه و آنچه در قرآن آمده است بیانگر بهترین اهدافی است که باید انسان در زندگی خود آنها را انتخاب کند و برای تحقق آنها جانفشانی نماید.