موفقیت های خود را تفضل خداوند بدانیم

بسم الله الرحمن الرحیم

فَلَمَّا رَءَاهُ مُسْتَقِرًّا عِندَهُ قَالَ هَذَا مِن فَضْلِ رَبىِّ لِیَبْلُوَنىِ ءَ أَشْکُرُ أَمْ أَکْفُرُ  وَ مَن شَکَرَ فَإِنَّمَا یَشْکُرُ لِنَفْسِهِ  وَ مَن کَفَرَ فَإِنَّ رَبىّ‏ غَنىِ‏ کَرِیمٌ(نمل/40)

ترجمه آیه: پس چون [سلیمان‏] آن [تخت‏] را نزد خود مستقر دید، گفت: «این از فضل پروردگار من است، تا مرا بیازماید که آیا سپاسگزارم یا ناسپاسى مى ‏کنم. و هر کس سپاس گزارد، تنها به سود خویش سپاس مى‏ گزارد، و هر کس ناسپاسى کند، بى ‏گمان پروردگارم بى‏نیاز و کریم است.»

1.       این آیه قسمتی از قصه حضرت سلیمان است که وقتی آن حضرت مطلع شد که در سرزمین سباء پرستش خورشید می کنند با نامه ای آنها را به پرستش خدا دعوت فرمود. بالقیس، حاکم سرزمین سباء نامه را به مشورت بزرگان قوم می گذارد. بزرگان او را به جنگ می خوانند ولی بالقیس بزرگان را از عواقب جنگ مطلع کرده هدیه ای به رسم صلح طلبی به حضرت سلیمان می فرستد. حضرت سلیمان چون قصد هدایت داشت هدیه را نمی پذیرد و برای نشان دادن قدرت، از آصفا برخیا وزیر خود می خواهد که تخت سلطنت بالقیس را به نزد او بیاورد.

2.     هر چند تلاش و اراده از سوی انسان ها می باشد و خداوند در روز قیامت بر اساس نیات، اراده ها و تلاش های انسان به او پاداش خواهد داد ولی پیروزی ها وموفقیت ها، نعمت الهی هستند و خداوند هر که را بخواهد پیروز می گرداند و هر که را بخواهد به خاک مذلت می نشاند. در زندگی خود همه موفقیت ها را از خدا بدانیم و در قبال آن شاکر باشیم.

3.     پیروزی و شکست نتیجه تلاش ما نیست و از الطاف الهی است و فضل است یعنی به خاطر استحقاق ما به ما داده نشده است که مغرور شویم بلکه صرفا برای آزمایش ما است، همانطوری که شکست ها هم وسیله امتحان ما می باشند. در قرآن دو صاحب قدرت را معرفی می کند: یکی قارون که صاحب مال فراوان است و در اقتصاد پیروز و علت پیروزی را استعداد و توان و تلاش خود می داند و مثال طاغوتیان است و دوم حضرت سلیمان که پیروزی را فضل الهی و وسیله آزمایش می داند که مثال قدرتمندان الهی می باشد.

4.     این آیه معنای شکر را بطور کامل بیان نموده است که معناى شکر عبارت است از این که اولا انسان با زبان شکرگزار باشد و ثانیا به آنچه می گوید ایمان قلبی داشته باشد و ثالثا بداند از راه تفضل است نه استحقاق و حقیقتا در بدست آوردن موفقیت، خود را دخیل نداند و رابعا عملى که مناسب آن نعمت باشد بجا آورد و از آن نعمت درست و در چارچوب قانون الهی استفاده نماید.

5.     شکران و حق شناسى موجب بقا و زیادتى نعمت می شود و شکر گزار را از ثواب اخروی برخوردار می کند و کفران و ناسپاسى سبب فنا و زوال نعمت ها و باعث عقاب ناسپاس می گردد.

6.     در زمان ما متداول شده است که مردم (هذا مِنْ فَضْلِ رَبِّی) را بر سر در خانه های بزرگ و کاخ مانند خود مى‏ نویسند. این جمله حضرت سلیمان معنی عمیقی دارد که قبل از نوشتن آن باید به معنی آن نیز توجه کرد و به آن اعتقاد داشت و در عمل نیز آن را در زندگی انعکاس داد مثلا باید در چنین خانه هایی اعمال عبادی زیاد دیده شود و رفت و آمد فقرا در این خانه ها زیاد باشد. خداوند دارایى و سخاوت را در کنار هم، می پسندد.