با یک یا دو تذکّر نباید انتظار اصلاح و تربیت داشت

بسم الله الرحمن الرحیم

وَ لَقَدْ وَصَّلْنَا لهَمُ الْقَوْلَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ(قصص/51)

ترجمه آیه: و به راستى، این گفتار را براى آنان پى در پى و به هم پیوسته نازل ساختیم، امید که آنان پند پذیرند.

1.       وصل در باب تفعیل، کثرت را می رساند و کلمه "وصلنا" در این آیه به معنی پشت سر هم قرار گرفتن مطالب بسیار زیاد است. لذا معناى آیه این است که: ما پیامبری بعد از پیامبری فرستادیم و کتابی بعد از کتابی نازل کردیم و ما قرآنی را بر آنان نازل کردیم، که آیه‏اى بعد از آیه، وعده، وعید، معارف، احکام، قصص، عبرت‏ها، حکمت‏ها و مواعظ را پیوسته به هم دارد، براى این که انسان ها متذکر شوند.

2.     تازه که به حوزه رفته بودیم اساتیدمان این جمله را خیلی تکرار می کردند: "الدرس حرف و التکرار الف‏" یعنی درس اگر ارزشش یک باشد تکرار درس هزار برابر آن مؤثر و ارزشمند است. اگر یادگیری یعنی تغییر و عوض شدن دانایی، بینش و نگرش و رفتار انسان، بدون شک صرفا با یکی دو بار شنیدن در کلاس و منزل و محله اتفاق نمی افتد وبرای تغییر مثلا اخلاق غیبت باید بسیار تذکر داده شود.

3.     از حضرت صادق (ع) و حضرت کاظم (ع) در باره آیه وَ لَقَدْ وَصَّلْنا لَهُمُ الْقَوْلَ سؤال کردند ایشان در پاسخ فرمودند: "امام بعد از امام".

ائمه اطهار (ع) قرآن ناطق هستند و همان نقشی را دارند که آیات قرآن ایفا می کنند در حقیقت امامان آیات مجسم و کامل خداوند هستند و مراد از این حدیث این بوده است که زمین خالى از حجت نبوده از زمان آدم ابو البشر تا فناء دنیا یعنى از زمانى که انسان بوجود آمد تا آخرین فردى از دنیا که  رخت بربندد امامی که حجت خدا بر زمین است حضور خواهد داشت.

4.  از سنّت‏هاى قطعی خداوند، هدایت انسان‏هاست که لحظه‏اى قطع نمى‏شود و همیشه عبرت دهندگان الهی از عبرت گیران بیشتر هستند و از طریق آیات الهى، انبیا و اوصیا علیهم السلام و علماى دین و .. تداوم مى‏یابد و چنانچه منطقه‏اى به این هدایت الهى دسترسى نداشت، مى‏بایست گروهى از آن منطقه کوچ کرده و با تفقّه در دین، و یادگیری علوم دینی، مردم را از آن بهره‏مند سازند.

5.   با یک یا دو تذکّر نباید انتظار اصلاح و تربیت داشت؛ برای تغییر یک رفتار باید با روش های مختلف تذکر را تکرار کرد.