در روز قیامت مادران نیز حاضر نمی شوند بار گناه فرزند خود را بر دوش کشند.

بسم الله الرحمن الرحیم

وَ لَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى‏  وَ إِن تَدْعُ مُثْقَلَةٌ إِلىَ‏ حِمْلِهَا لَا یُحمَلُ مِنْهُ شىَ‏ءٌ وَ لَوْ کاَنَ ذَا قُرْبى‏...(فاطر/18(

ترجمه آیه: و هیچ بار بَردارنده‏اى بار [گناه‏] دیگرى را برنمى‏دارد، و اگر گرانبارى [دیگرى را به یارى‏] به سوى بارش فرا خواند چیزى از آن برداشته نمى‏شود، هر چند خویشاوند باشد

1.       وازره » کسی است که بار گناهی بر دوش خود دارد و این آیه می فرماید: هیچ کسی در حالى که بار گناه خود را به دوش دارد، بار گناه شخص دیگر را به دوش نمى‏کشد، سنگینى گناه هیچ کس بر شخص دیگر نیست، هر چند که خویشاوند گنه‏کار باشد.

2.      مفهوم آیه دلالت دارد که خداى سبحان هیچ فردى را، جز براى گناه خودش، بازخواست نمى‏کند. و اگر کسى که از گناه بارش سنگین شده است، دیگرى را به کمک بخواند تا مقدارى از بارش را او بر دوش کشد، آن دیگرى هرگز پاسخ او را نمى‏دهد و به او کمک نمى‏کند و چیزى از بار او را بر دوش نمى‏کشد هر چند از فامیل بسیار نزدیکش باشد، مانند پدر، فرزند و برادر.

3.      این مطلب یکى از اعتقادات اسلامى است که از یک سو می خواهد بگوید خداوند در روز قیامت ظلم نمی کند و هر کس در گرو اعمال و کردار خود مى‏ باشد،  به سعى‏ها و تلاشها پاداش و به گناهان  کیفر  داده می شود و از سوى دیگر به شدت  و سختی مجازات روز رستاخیز اشاره دارد که احدى حاضر نمى‏شود بار گناه دیگرى را بر دوش گیرد هر چند فوق العاده به او علاقه داشته باشد.

4.      این آیه و مفاهیم آن تاثیر زیادى در خودسازى انسانها دارد که هر کس مراقب خویش باشد، هرگز به بهانه اینکه اطرافیان او یا جامعه او فاسد است تن به فساد ندهد، و آلودگى محیط را مجوزى بر آلودگى خویش نشمارد چرا که هر کس بار گناه خود را بر دوش مى‏کشد (در آیات 100 تا 105 سوره مائده نیز این مفاهیم بیان شده است) . و از سوى دیگر این درک و دید را به انسانها مى‏دهد که حساب خداوند با جامعه‏ها حساب مجموع و یکپارچه نیست، یعنى اگر  شخصی در جامعه ای گناه نکرد و وظیفه نهی از منکر خود را در قبال جامعه انجام داد هیچ ترس و وحشتى بر او نیست هر چند تمام جهانیان غیر از او آلوده کفر و شرک و ظلم و گناه باشند.

5.      در کلامی از صحابه رسول الله آمده است که در قیامت مادر و فرزندى را مى‏آورند که هر دو بار سنگینى از گناه بر دوش دارند، مادر از فرزند تقاضا مى‏کند در عوض آن همه زحمات که در دنیا براى تو کشیدم مقدارى از بار مسئولیت گناه مرا را بر دوش گیر، فرزند به مادر مى‏گوید از من دور شو که من از تو گرفتارترم!

6.      گاهی اوقات عده ای که ایمانشان ضعیف است برای ترغیب دیگران به انجام گناه می گویند: ما گناه شما را به دوش مى‏گیریم. این آیه جواب آنها را مى‏دهد که اولا اگر درست فکر کنیم عذاب آخرت  سخت و سنگین و جاوید است و هیچ آدم عاقلی نمی پذیرد که عذاب دیگری را تحمل کند و ثانیا قانون الهی در روز آخرت چنین است که هیچکسی را بجای دیگری عذاب نمی کند.